↓↓ Phân tích bài thơ Tôi yêu em của Pu-Skin

Pupy (Admin) 17:37, 20/11/2016

Đề bài: Phân tích bài thơ Tôi yêu em của Pu-Skin

1. Một trong những chủ đề lớn của thơ trữ tình Pu-skin là tình yêu. "Hầu như tình yêu, tình bạn luôn luôn là những tình cảm chi phối nhà thơ nhiều nhất và là ngọn nguồn trực tiếp nhất của hạnh phúc và đau khổ cả đời ông... Màu sắc chung của thơ Pu-skin, đặc biệt trong thơ trữ tình là vẻ đẹp nội tâm con người và lòng nhân ái vuốt ve tâm hồn" 0. Cùng với Gửi K., Tôi yêu em là bài thơ nổi tiếng của Pu-skin về tình yêu. Thời kì sống ở Pê-téc-bua, Pu-skin thường lui tới nhà vị Chủ tịch Viện Hàn lâm nghệ thuật Nga để gặp gỡ những người làm nghệ thuật, và cũng vì một thiếu nữ đẹp tên là A. A. Ô-lê-nhi-a, con gái vị chủ nhà. Mùa hè năm 1828, nhà thơ ngỏ lời cầu hôn nhưng không được nhận lời. Năm 1829, bài thơ ra đời trên cơ sở mối tình có thực này.

Thơ tình yêu của Pu-skin thường bắt nguồn từ những xúc cảm cụ thể, chân thực với những trải nghiêm tình cảm sâu xa, do đó, dã thể hiện được những vẻ đẹp đa dạng, tinh tế của thế giới tâm hồn con người. Bài thơ Tôi yêu em đã gây một niềm xúc động lớn lao vì đã vươn tới những giá trị tinh thần chung của loài người : những tình cảm chân thành, cao thượng, nhân ái của tình yêu chứa đựng trong những lời lẽ giản dị, trong sáng nhất.

Tải ảnh gốc

Bài thơ có thể chia ra thành hai phần : Bốn câu đầu, nhân vật trữ tình - tôi, khẳng định tình yêu vẫn còn nhưng xin rút lui vì không muốn gây phiền muộn cho người mình yêu. Bốn câu cuối, diễn tả các cung bậc khác nhau của tình yêu và lời khẳng định một tình yêu đằm thắm, chân thành. 

Điệp khúc tôi yêu em là giọng điêu chủ đạo của bài thơ. Trong tiếng Nga, với hai đại từ ya và vư, có thể dịch sang tiếng Việt thành một số cặp quan hệ như : tôi yêu cô, anh yêu em, tôi yêu em. Đôi với tiếng Việt, đại từ xưng hô chỉ đổi thay một chút là quan hẹ và sắc thái tình yêu cũng đổi khác. Tôi yêu cô bộc lộ một khoảng cách xa, trang trọng, ít tình cảm ; hơn nữa, từ cô trong tiếng Việt ít dùng khi chỉ quan hệ tình yêu. Còn anh yêu em thì thân thiết và gần gũi quá, trong trường hợp này chưa thật phù hợp. Sử dụng tôi yêu em, bản dịch của Thúy Toàn đã diễn tả chính xác mối quan hệ vừa gần vừa xa, vừa rụt rè vừa đằm thắm. Nhân vật tôi chưa thân thiết với cô gái đến mức xưng anh, nhưng khi xưng tôi, quan hệ tình yêu lại mang một sắc thái trầm tĩnh, tự tin, đúng mực, có ý thức về mình. Nét tinh tế trong quan hệ giữa hai nhân vật được bộc lộ qua hai đại từ nhân xưng tôi và em này.

2. Những xúc cảm bị ghìm nén

Mở đầu bài thơ là điệp khúc khẳng định : "Tôi yêu em" - một lời bộc lộ chân thành xuất phát từ một trái tim trung thực, báo hiệu một tình yêu thực sự. Tôi yêu em, lời lẽ giản dị mang bao nỗi quyến rũ, bí ẩn muôn đời:

       Tôi yêu em đến nay chừng có thể 

       Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai.

Lời thơ chậm rãi, tình thơ thâm trầm, kín đáo. Một sự khẳng định pha chút cân nhắc, dò dặt với những từ có thể, chưa hẳn (nguyên văn : Tình yêu có lẽ chưa hoàn toàn lụi tắt trong tâm hồn tôi). Dùng một ngữ mang tính phủ định, chưa hoàn toàn lụi tắt, nhân vật trữ tình bày tỏ một tình yêu, một say mê mang dáng vẻ âm thầm, dai dẳng, dấu hiệu của những cảm xúc vững bển, của một trái tim chung thuỷ, không phải là sự dam mê bột phát, vụt sáng rồi lại lụi tàn ngay đấy. Mạch thơ chuyển đột ngột:

       Nhưng không để em bận lòng thêm nữa,

       Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.

Câu thơ toát lên vẻ điềm tĩnh của lí trí, cái dồn nén của cảm xúc. Điệp từ không 0 nhấn mạnh sự dứt khoát : cần phải dập tắt ngọn lửa tình yêu (dù chỉ là một tình yêu âm thầm dai dẳng) để tránh cho em phải bận lòng, tránh cho hồn em phải gợn bóng u hoài. Lời thơ như một lời tự nhắc nhủ, một sự tự ý thức về tình yêu của mình và cũng như một lời nói bên trong đầy dịu dàng, trân trọng với hồn em. Nhưng đằng sau những lời lẽ, điểm tĩnh, đúng mực ấy là bao nỗi niềm, bao sắc thái của tình yêu : có cái chua xót của thân phận vì nếu tình yêu không đem lại hạnh phúc, niềm vui, mà chi là nỗi băn khoăn, phiền muộn cho người mình yêu thì nên chấm dứt tình yêu đó ; có sự chế ngự của lí trí đối với con tim ; có cái cao thượng, tế nhị của tình yêu (điều quan trọng không phái là tình yêu của tôi mà là sự yên tĩnh, thanh thản của hồn em) ; có cái tôn thờ, sùng kính của bậc nam nhi đối với người phụ nữ. Tinh yêu có thể chấm dứt vì nhiều lí do, nhưng cái lí do đầy dịu dàng, trân trọng và cao thượng ấy đối với phụ nữ dễ mấy ai có được.

3. Tình yêu chân thành, đằm thắm và cao thượng

Nếu bốn câu thơ đầu, cảm xúc có xu hướng bị dồn nén, bị lí trí chi phối thì ở bốn câu sau, mạch cảm xúc lại tuôn trào, không tuân theo mệnh lệnh của lí trí, khẳng định một tình yêu mãnh liệt khổng che giấu với điệp khúc "tôi y&ec